سوره حمد
این سوره در قرآن نامهای بسیاری دارد و برخی از مفسران برای این سوره 25 نام برشمردهاند که از جمله آنها میتوان به :
(فاتحة الکتاب ، ام قرآن ، سبع المثالی ، حمد ، وافیه ، شافیه ، اساس ، فاتحة القرآن ، القرآن العظیم ، نور ، کنز ، الحمد الاولی ، الدعا ، الصلاة ، الحمد القصری ، الراقیه ، الشافیه ، المناجاة ، السئوال ، تعلیم المسئله ، التفویض ، الشکر ، الشفاء ، ام الکتاب) اشاره کرد
این سوره اولین سوره از نظر قرآنی و دومین سوره از جهت نزولی است.
سوره حمد دارای 27 کلمه و 140 حرف است و به اتفاق کلیه مفسران دارای 7 آیه است.
در ثواب قرائت این سوره روایات زیادی وارد است از جمله : معاویه بن عمار از امام صادق علیهالسلام نقل میکند که فرمود : (هرگاه هفتاد مرتبه سوره حمد را بر مردهای خواندی و زنده شد تعجب مکن) و نیز فرمود: (خوانده نمیشود سوره حمد هفتاد بار بر دردی مگر آنکه فورا آرام میشود.) من قرأ فاتحه الکتاب أعطاه الله بعدد کل آیة انزلت من السماء فیجزی بها ثوابها» عن ابن عباس علیه السلام «إن لکل شیء أساسا و أساس القرآن الفاتحة » عن أبی الحسن العسکری علیه السلام عن آبائه عن الصادق علیه السلام قال: عن الصادق علیه السلام «کان رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم إذا کسل أو أصابته عین أو صداع، بسط یدیه فقرأ فاتحة الکتاب و المعوذتین، ثم یمسح بها وجهه فیذهب عنه ما کان یجب» از امام صادق علیه السلام روایت شده که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: ذکر شده کسی که در شب اول ماه، هزار مرتبه سوره حمد را قرائت کند و بعد این دو آیه شریفه را: به جهت برآورده شدن جمیع حوائج و ادای قرض و وسعت رزق از روز جمعه تا چهل و یک روز، روزی چهل و یک مرتبه در یک محل و یک زمان سوره حمد خوانده شود و پس از برای برآورده شدن همه حوایج جزئی و کلی، هر روز یک صد مرتبه سوره فاتحه (حمد) را به شیوه ذیل قرائت کنند، إن شاء الله جمیع حوایج به ید قدرت الهی بر آورده می شود:
صراط مستقیم گویای تشریع ، قوانین و شریعت است.
(ابی ابن کعب) از پیغمبر اسلام روایت کرده که فرمود : هر کس این سوره را بخواند مثل آن است که تورات ، انجیل ، زبور ، صحف ابراهیم و صحف موسی و قرآن را تماما خوانده باشد و به هر حرفی درجهای از بهشت به او دهند که اجازه ندارم اوصاف آن درجات را بیان کنم همین اندازه بگویم که خوش بحال خواننده آن و این سوره هر دردی را دواست.
همچنین در تفسیر عیاشی از پیغمبر اسلام صلیاللهعلیهوآلهوسلم نقل است که پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلم به جابر فرمود : ای جابر میخواهی بهترین سوره را به تو بیاموزم؟ عرض کرد: بله پدر و مادرم فدای تو باد. حضرت (ام الکتاب) را به وی تعلیم کرد و سپس فرمود : حاضری درباره آن بشنوی؟ عرض کرد : آری پدر و مادرم فدای تو باد. پیامبر فرمود : جابر! این سوره هر دردی را دواست ، مگر مرگ.
از رسول خدا روایت شده که فرمود:
هرکس سوره حمد را قرائت کند خداوند به عدد تمام آیاتی که از آسمان نازل شده به او ثواب و پاداش عنایت می فرماید.
از ابن عباس روایت شده:
به درستی که هر چیزی اساس و شالوده ای دارد اساس شالوده قرآن سوره حمد است.
«من نالته علة فلیقرأ فی جیبه الحمد سبع مرات، فإن ذهبت العلة و إلا فلیقرأها سبعین مرة و أنا الضامن له العافیة»
امام حسن عسکری علیه السلام از اجداد گرامیش از امام صادق علیه السلام روایت کرده و فرمود:
کسی که به او دردی برسد، هفت مرتبه سوره حمد را در گریبان خودش بخواند، اگر درد بر طرف شد که هیچ و اگر نه حمد هفتاد مرتبه بخواند، من ضامن عافیت او هستم.
از امام صادق علیه السلام روایت شده:
هر گاه بر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم کسالتی عارض می شد و یا دچار چشم و نظر می گشت و یا سردردی می گرفت، دست هایش را باز می کرد به حالت قنوت و سوره حمد و
معوذتین (سوره ناس، فلق) را قرائت می کرد و بعد با آب دستش روی مباک را مسح می کرد. پس آنچه که بر وجود مقدسش عارض شده بود رفع می شد.
هر بیماری که بعد از نماز صبح چهل مرتبه سوره حمده را خوانده و در هر مرتبه بعد از قرائت سوره حمد بگوید:
«حسبنا الله و نعم الوکیل تبارک الله أحسن الخالقین و لا حول و لا قوة إلا بالله العیلی العظیم»
و دست بر محل درد وبیماری بمالد، صحت یابد و خداوند او را شفا عنایت فرماید.
«ربنا أنزل علینا مائدة من السماء تکون لنا عیدا لأولنا و آخرنا و آیة منک و ارزقنا و أنت خیر الرازقین» و
«و من یتق الله یجعل له مخرجا و یرزقه من حیث لا یحتسب و من یتوکل علی الله فهو حسبه إن الله بالغ أمره قد جعل الله لکل شیء قدرآ»
را بیست و یک مرتبه بخواند و بعد ده مرتبه بگوید:
«یا رازق یا فتاح یا غنی یا مغنی یا باسط»
خداوند برکت و گشایش در روزی را نصیبش می کند.
اتمام، هر روز این دعا را سیزده مرتبه بخواند:
«یا مفتح فتح، یا مفرح فرح، یا مسبب سبب، یا میسر یسر، یا مسهل سهل، یا مدبر دبر، یا متمم تمم، برحمتک یا أرحم راحمین»
توسل فوق از مجربات است و البته حاجت برآورده می شود ان اشاء الله.
بعد از نماز صبح بیست و یک مرتبه، بعد از نماز ظهر بیست دو مرتبه، بعد از نماز عصر بیست و سه مرتبه، بعد از نماز مغرب بیست و چهار مرتبه، بعد از نماز عشا ده مرتبه سوره
حمد خوانده شود، اگر حاجت در هفته اول بر آورده نشد، این ختم در هفته دوم تکرار شود إن شاء الله بر آورده خواهد شد. (در برخی نسخ آورده شده که بهتر است این ختم از روز پنج شنبه آغاز شود.)
بنقل از وبلاگ تفسیر قرآن